AMSTERDAM - Fomalhaut b - een van de weinige 'exoplaneten' waar foto's van zijn gemaakt - bestaat misschien niet.
Op recente opnamen van de ster Fomalhaut is nog wel een heldere stip te zien, maar deze bevindt zich niet op de vooraf verwachte positie.
De vermeende planeet werd in 2008 ontdekt op opnamen die in 2004 en 2006 met de Advanced Camera for Surveys (ACS) van de Hubble-ruimtetelescoop waren gemaakt. Uit de beelden bleek duidelijk dat Fomalhaut b in de tussentijd een stukje was opgeschoven, wat erop wees dat het object in een wijde baan om de ster draaide.
In de drie jaar daarna konden geen nieuwe opnamen van de planeet worden gemaakt. De ACS-camera viel in 2007 uit en wordt ook niet meer gerepareerd. Opnamen die vorig jaar met een oudere Hubble-camera zijn gemaakt, laten wel een heldere stip zien, maar die bevindt zich op een onverwachte plek.
StofschijfAls het inderdaad om één en hetzelfde object gaat, zou de planeet een sterk elliptische baan moeten volgen die hem dwars door de stofschijf voert die de ster Fomalhaut omringt. En dat zou die stofschijf ernstig moeten verstoren, waar geen sprake van lijkt te zijn.
Het is natuurlijk mogelijk dat de 'echte' Fomalhaut b om de een of andere reden niet zichtbaar is op de opnamen die vorig jaar zijn gemaakt, en dat het wél vastgelegde object iets anders is - een tijdelijke verdichting in de stofschijf bijvoorbeeld of een toevallig passerende achtergrondster.
Volgend jaar zullen nieuwe opnamen met de ruimtetelescoop worden gemaakt, die wellicht uitsluitsel kunnen geven. Tot die tijd zit Fomalhaut b op de reservebank.
Bron:nu.nl